واقعا چطور میشود از کیفیت ابزارآلات ساختمانی اطمینان حاصل کرد؟ بیایید ابتدا تعریفی از این نوع ابزار داشته باشیم: ابزارآلات ساختمانی مجموعهای از وسایل و ابزارهایی است که برای انجام فعالیتهای ساخت و ساز استفاده میشوند. این ابزارها از نظر عملکرد و نوع منبع تغذیه به چند دسته تقسیم میشوند. اما به طور کلی ابزارآلات ساختمانی یا سادهاند، یا تخصصی که در این مقاله به همه آنها میپردازیم.
آنچه در این مطلب مرور میشود:
- ابزارآلات ساده ساختمانی
- ابزارآلات تخصصی ساختمانی
- انواع ابزار و تجهیزات ساختمانی برای ایمنی افراد
- انواع علائم، ابزار و تجهیزات ساختمانی هشدار دهنده کارگاه
- ابزار و تجهیزات ساختمانی در ساخت ساختمان
- تجهیزات ساختمانی ماشینی
- ابزار و تجهیزات ساختمانی در تاسیسات الکتریکی
- ابزار و تجهیزات ساختمانی در تاسیسات مکانیکی
- تجهیزات وابسته به سیستم های سرمایشی و گرمایشی:
- سایر تجهیزات ساختمانی مکانیکی ساختمان
- ابزار و تجهیزات ساختمانی بهداشتی
- ابزار و تجهیزات ساختمانی هشدار دهنده
همانطور که میدانیم ابزارآلات ساده ساختمانی، ابزارهای دستیای هستند که در همه پروژههای ساختمانی وجود آنها لازم است و کار کردن با آنها تخصص خاصی نمیخواهد. در ادامه به برخی از این ابزارآلات ساختمانی اشاره میکنیم:
لیست ابزار آلات ساختمانی ساده
- متر: برای اندازه گیری فاصله به کار میرود که یا دستی است و یا لیزری.
- تراز: ابزار تشخیص عمودی یا افقی بودن سطح که یا معمولی است و یا لیزری.
- لیسه: برای مالیدن چیزی مثل گچ، کندن و یا پاک کردن سطح استفاده میشود و انواع آن شامل لیسه فنری و لیسه پلاستیکی میشود.
- کاردک: قطعهای فلزی که برای گچ کاری، رنگ کاری، مخلوط کردن بتونه و مالیدن آن روی دیوار و سطح به کار میرود. شایان ذکر است کاردک فنری نیز وجود دارد که از 2 تا 30 سانتی برای مصارف مختلف استفاده میشود.
- شاقول: برای کنترل عمود بودن سطوح استفاده میشود. انواع آن شاقول معمولی، شاقول لیزری و شاقول مغناطیسی میشود.
- مفتول: وسیله اتصال و بستن چیزهای مختلف، مانند بستن آرماتور ها است و از انواع آن میتوان به مفتول سیاه، مفتول گالوانیزه، مفتول پی وی سی و مفتول استنلس استیل اشاره کرد.
- الک و سرند: برای جدا کردن دانه بندیهای مختلف به کار میرود. انواع آن عبارتند از: الک چشم بلبلی، الک آردی، الک پرسی، الک برنجی، الک پودر سنگ.
- کمچه: برای یکنواخت کردن ملات و پاشیدن ملات روى سطح کار استفاده میشود و دو نوع مستطیلی و ذوزنقهای است.
- چکش: به منظور سفت کردن به کار برده میشود. مثلا برای سفت کردن موزاییک از چکش لاستیکی بهره میگیریم و برای شکستن و خرد کردن به سراغ چکش فلزی میرویم.
- فرغون: برای حمل مصالح ساختمانی در فواصل نزدیک استفاده میشود؛ فرغون پارس، فرغون پروفیلی و فرغون جوشی از انواع آن است.
- شمشه: برای صاف کردن و تراز کردن سطوح به کار میرود. شمشه ماله دستی، شمشه ماله تلسکوپی، شمشه ماله دستی ترازدار از انواع آن است.
- برس: برای رنگ کاری به کار میرود. برس سیمی و برس پلاستیکی از انواع آن است.
- شلنگ تراز: شلنگی که یک سر آن در محلی و سر دیگر آن در محل دیگر قرار میگیرد، شلنگ تراز نام دارد. بر اساس قانون فیزیک اگر این دو محل هم ارتفاع باشند، ارتفاع آب در دو سر شلنگ یکی خواهد بود. از شلنگ تراز برای تراز ارتفاع دو محل استفاده میشود.
سایر ابزارآلات ساختمانی ساده عبارت است از:
بیل و کلنگ، تیشه، ماله، استانبولی، پتک، دلو، سطل، میخ، انبردست، طناب پنبه ای، شلنگ، نخ ریسمان کار، گونیا، داربست، قرقره بنایی، آچار
لیست ابزارآلات ساختمانی تخصصی
برخی دیگر از ابزارآلات ساختمانی کاملا تخصصی هستند، به این معنا که صرفا نیروی آموزش دیده باید از آنها استفاده کند. این ابزار عبارت است از:
- انواع اره غیر دستی: اره زنجیری، اره عمود بر، اره بر فارسی، اره گرد بر، اره میزی، اره افقی بر، اره بنزینی، اره فلکهای

انواع ابزار و تجهیزات ساختمانی برای ایمنی افراد
حتما میدانید که شعار «اول ایمنی، بعد کار» خیلی وقت است که تبدیل به یک قانون شده است. آنچه برای رعایت این قانون باید رعایت کرد، عبارت است از:
لباس کار
- کلاه ایمنی:
یک پوشش سری است که برای محافظت از سر در برابر ضربهها، سقوط اشیاء و خطرات مرتبط با محیط کار استفاده میشود. این کلاه معمولاً با استفاده از مواد مقاوم در برابر ضربه تولید میشود.
- کفش ایمنی: کفشهایی هستند که برای محافظت از پا در برابر خطرات محیط کار طراحی شدهاند. آنها از مواد مقاوم در برابر ضربه، سوزاندن و خراشیدگی ساخته شدهاند و معمولاً دارای سرپنجههای ضد لغزش هستند.
- دستکش کار: این دستکشها برای محافظت دستها در برابر خطرات مرتبط با کارهای صنعتی و ساختمانی استفاده میشوند. آنها میتوانند مقاوم در برابر برش، حرارت، شیمیاییها و ضربه باشند.
- عینک ایمنی: یک وسیله محافظتی است که برای محافظت از چشمان در برابر ضربهها، خرد شدن و پرت شدن اشیاء، بخارات شیمیایی و پرتوهای مضر استفاده میشود. این عینکها اغلب از مواد مقاوم و شفاف ساخته میشوند و بر روی چشمان قرار میگیرند.
- ماسک حفاظتی (جوشکاری و ماسک دهان و بینی برای محافظت در برابر خاک اره)
- کمربند ایمنی: کارگرانی که در ارتفاع بیش از 3 متر کار میکنند و احتمال سقوط آن ها وجود دارد باید کمربند ایمنی استفاده کنند.
- طناب ایمنی: برای حفظ امنیت کارگران مشغول به کار در ارتفاع
انواع علائم، ابزار و تجهیزات ساختمانی هشدار دهنده کارگاه
برخی از خطرها پیشبینیپذیر نیستند و باید با سیستم هشدار دهنده قوی با آنها مواجه شد. ابزاری که این قدرت را به ما میدهند عبارتند از:
- چراغهای هشدار دهنده
- برچسبهای شبرنگ
- آژیر هشدار
- علائم هشدار دهنده
ابزار و تجهیزات ساختمانی در ساخت ساختمان
در این زمینه میتوان به تجهیزات و ماشین آلات ساخت ساختمان، به طور کلی اشاره کرد:
- بتونیر(میکسر بتن): یک دستگاه برقی یا مکانیکی است که برای ترکیب مواد مختلف و تولید بتن استفاده میشود. بتونیر دارای یک مخزن یا میخکش است که در آن موادی مانند سیمان، شن، آب و مواد افزودنی دیگر ترکیب میشوند تا بتن تولید شود.
- کمپکتور: یک دستگاه مکانیکی است که برای فشرده سازی و فشرده کردن مواد مختلف، به خصوص خاک و سنگ، استفاده میشود. کمپکتور از لرزشها و فشارها برای کاهش فضای خالی در مواد استفاده میکند و باعث افزایش چگالی و استحکام آنها میشود
- موتور ویبراتور: یک وسیله برقی است که از اصول ارتعاش برای تولید ارتعاشات مکانیکی استفاده میکند. موتور ویبراتور برای تراکم و فشار دادن موادی مانند بتن تا بهترین رژیم اکتشاف مناسب را برای ساختمانها و پروژههای دیگر فراهم کند.
- موتور پمپ: یک موتور الکتریکی است که بر روی پمپ نصب شده و برای ایجاد جریان و فشار مورد نیاز برای انتقال مایعات مانند آب، گازها و سایر مواد استفاده میشود. موتور پمپها با دوران آزاد و مستقیم یا به وسیله سیستمهای گیربکس میتوانند اجرا شوند.
- ماله پروانهای: یک وسیله انتقال قدرت است که دارای پرههای پنجه و مانند است. این مالهها بر روی موتورها نصب شده و با دوران پرهها، جریان هوا، گاز یا سایر مواد را ایجاد میکنند. آنها برای کاهش اصطکاک و ایجاد نیروی پیشرفته استفاده میشوند.
تجهیزات ساختمانی ماشینی
در فرآیند ساخت یک ساختمان، به ماشینهای مختلفی نیاز است که برخی از آنها شامل موارد زیر میشود:
- جرثقیل: یک دستگاه قوی و بزرگ است که برای حمل و جابجایی اشیاء سنگین و بزرگ مانند بارها، قطعات ساختمانی و مخازن استفاده میشود. جرثقیل دارای یک سرنشین یا سبد برای صعود و نزول کارگران بر روی ارتفاعات است.
- بیل مکانیکی: یک دستگاه سنگین برای حفاری، خردکنی و حرکت خاک یا سنگ استفاده میشود. بیل مکانیکی دارای یک بازو و جرثقیل بر روی صفحه جلویی است که از طریق کنترل هیدرولیکی عمل میکند.
- لودر: یک دستگاه قدرتمند برای بارگیری و حمل مواد سنگین مثل خاک، شن، شن و ماسه و مواد ساختمانی استفاده میشود. لودر دارای یک سیستم سبد بارگیری و تنظیم ارتفاع است.
- مینی لودر (بابکت): یک نوع کوچکتر و ظریفتر از لودر است که برای کارهای سبکتر و در فضاهای بارگیری بسته استفاده میشود. مینی لودر یا بابکت دارای سیستمهای کنترلی حرکت پیچشی و جابجایی است.
- غلتک: یک دستگاه سنگین و گرد است که بر روی سطح خاک مسطح مرتب و فشرده شده قرار میگیرد. غلتک برای فشرده کردن خاک، آسفالت و دیگر مواد ساختمانی استفاده میشود و به آنها چگالی و پایداری بیشتری میبخشد.
- کامیون : یک وسیله نقلیه سنگین است که برای حمل بارها و مواد سنگین به کمک یک صفحه نصب شده در عقب آن استفاده میشود. کامیون معمولاً برای حمل مواد سنگین در مسافتهای بلند استفاده میشود.
- یون با بدنه به شکل صاف و صافی است که برای حمل مصالح سنگین مانند خاک، شن، ماسه و سنگ استفاده می شود
- دامپ تراک: یک دستگاه حمل و جابجایی سنگین است که در معادن، ساخت و سازها و صنایع مختلف استفاده می شود. دارای هیدرولیک برای بالا بردن و خالی کردن بدنه بار است.
- پمپ دکل: یک دستگاه برقی یا هیدرولیک است که برای تخلیه مواد سیال از دکل یا سیلو استفاده می شود. معمولاً در صنایع شیمیایی، نفت و گاز و ساخت و ساز استفاده می شود
- تراک میکسر: یک نوع کامیون باربر است که طراحی و مجهز شده تا مواد سیمانی را حمل و مخلوط کند. از این وسیله برای تهیه و حمل بتن در ساخت و سازها استفاده می شود.
تجهیزات ساختمانی:
تجهیزات ساختمانی بسیار متنوع هستند و انواع مختلفی دارند که برخی از آنها شامل انواع تجهیزات تاسیسات برقی و مکانیکی ساختمان، سیستمهای هشدار دهنده و غیره میشود. در پایین، به برخی از آنها در قالب لیست تجهیزات ساختمانی اشاره شده است که یکی دو مورد آن را کمی بیشتر شرح دادهایم.
ابزار و تجهیزات ساختمانی در تاسیسات الکتریکی:
- داکتها: کانالی پلاستیکی است که جهت نصب بر روی سطوحی نظیر کف، سقف و دیوار جهت آرایش کابل های عبوری استفاده میشود. استفاده از داکت باعث میشود تا از آسیب دیدن کابلها و نامنظمی مسیر کابل کشی جلوگیری شود.
- ترمینالها: امروزه در استانداردهای برقکشی، پیچیدن سیمها برای ایجاد اتصال الکتریکی و پوشاندن آنها با چسب الکتریکی منع قانونی دارد. استفاده از انواع ترمینالهای برق به این منظور ضمن این که کاملاً ایمن و محکم است، بارها و بارها قابلیت باز و بسته شدن دارد.
- بستهای قابل تنظیم برای نگه داشتن لوله و کابل: این بستها یک نوع لوازم جانبی هستند که برای نگه داشتن و ثابت کردن لولهها و کابلها به سطوح یا سازهها مورد استفاده قرار میگیرند. طول و اندازه آنها قابل تنظیم است تا بتوانند به طور ایده آل به انواع و اندازههای مختلف لولهها و کابلها بپیوندند.
- پریز های برق: این لوازم برقی نقاط اتصال است که برای اتصال دستگاهها و لوازم الکتریکی به شبکه برق استفاده میشوند. آنها حاوی شاخصها و سوکتهای الکتریکی هستند که فنرهای فلزی دارند و در آنها کانکتورهای برقی قرار میگیرند.
- سوکتها: سوکتها به عنوان نقاط اتصال استفاده میشوند که برای اتصال و قطع اتصال دستگاهها و لوازم الکتریکی به شبکه برق مورد استفاده قرار میگیرند. آنها شامل جکهای برق و داخلی هستند که قابلیت پذیرش پلاگینها و کانکتورهای الکتریکی را دارند.
- جعبه تقسیم: یک جعبه الکتریکی است که برای تقسیم و انتقال سیمها و کابلهای الکتریکی در نقاط مختلف یک ساختمان استفاده میشود. این جعبه شامل تعدادی سوکت و شاخص است که به سیمها و کابلها وصل میشوند و امکان تنظیم و توزیع برق را فراهم میکنند.
- سینی کابل، مش کابل و نردبان کابل: ین ابزارها برای نصب و نگهداری کابلها در ساختمانها و صنایع استفاده میشوند. سینی کابل یک سینی باریک و مسطح است که کابلها را در طول آن قرار میدهد. مش کابل نوعی پوشش شبکهای است که به کابلها کمک میکند تا به نحوی منظم و مرتب بر روی سطوح نصب شوند. نردبان کابل ابزاری است که برای نصب و نگهداری کابلها در ارتفاعات استفاده میشود و به صورت یک چرخشی بلند به نظر میرسد.
- ژنراتور: یک دستگاه الکتریکی است که حرکت مکانیکی را به برق تبدیل میکند. این دستگاه همچنین به عنوان منبع اصلی برق در مواقع اضطراری و در مواقعی که برق شبکه قطع میشود مورد استفاده قرار میگیرد. ژنراتورها معمولاً از موتورهای الکتریکی مانند موتورهای دیزل، بنزینی یا گازسوز استفاده میکنند.
- موتور الکتریکی: یک دستگاه است که برق را به حرکت مکانیکی تبدیل میکند. این دستگاه از تغییر جهت جریان الکتریکی در یک میدان مغناطیسی استفاده میکند تا یک شفت را بچرخاند و حرکت را ایجاد کند. موتورهای الکتریکی در انواع مختلف، از جمله موتورهای مستقیم و موتورهای تغییر جهت استفاده میشوند و در بسیاری از دستگاهها و صنایع مورد استفاده قرار میگیرند.
ابزار و تجهیزات ساختمانی در تاسیسات مکانیکی
این تجهیزات شامل سیستمهای سرمایشی و گرمایشی در ساختمان، لولهها و کانالهای ارتباطی و غیره است.
انواع سیستم های سرمایشی و گرمایشی:
- هواساز، فن کوئل، کولر آبی (سیستم سرمایش تبخیری)، رادیاتور، پکیج، یونیت هیتر، زنت، سیستم گرمایش از کف، رسیستم تهویه مطبوع الکتریکی VRF، داکت اسپلیت، ایر واشر، دیگ
تجهیزات وابسته به سیستم های سرمایشی و گرمایشی:
کانال عبور لولههای تاسیسات مکانیکی
- کوئلها: فن کوئل یا فن کویل یکی از اجزای سیستم تهویه مطبوع می باشد که برای سرمایش و گرمایش ساختمان های مسکونی، تجاری، اداری، صنعتی، بیمارستان ها، کارخانجات، و غیره استفاده میشود و وظیفه انتقال حرارت و تهویه مطبوع در ساختمان را بر عهده دارد.
- لولههای مبرد: مبردها اغلب از جنس شیشه های بوروسیریکاتی بوده و در برابر حرارت و بخارات خورنده مقاوم هستند. در بعضی از کندانسورها بخاری که قصد میعان آنرا دارند را از لوله داخلی و در برخی دیگر نیز از لوله بیرونی عبور میدهند.
- مبدل حرارتی: یک دستگاه یا سیستمی است که برای انتقال حرارت از یک محیط به محیط دیگر به کار می رود. این دستگاه می تواند حرارت را از محیطی به محیط دیگر منتقل کند، آن را گرفته و جذب کند یا در موارد خاص، حرارت را تنها به سمت یک جهت منتقل کند.
- ترموستات: یک دستگاه سنجش و کنترل دما است. عموماً در سیستم های گرمایش، سرمایش و تهویه مطبوع استفاده می شود. ترموستات قادر است دمای محیط را اندازه گیری کرده و بر اساس تنظیمات تنظیم شده، سیستم را روشن یا خاموش کند، یا دمای آن را تنظیم کند.
ساختمانی به غیر از آنچه تا اینجا گفتیم عبارت است از:
- آسانسور ، فلاش تانک ، لولههای آب سرد و گرم ، لولههای فاضلاب ، داکتها ،ابزار و تجهیزات ساختمانی بهداشتی
هرچقدر هم که قرار باشد یک ساختمان را ارزان و ساده ساخت، از تجهیزات بهداشتی نمیتوان صرف نظر کرد. این موارد عبارت است از:
- شیر آلات، سینک، روشویی، شیلنگ، سیفون، توالت، توالت فرنگی، وان
ابزار و تجهیزات ساختمانی هشدار دهنده
ساختمانهای اداری و مسکونی برای هر چه بیشتر ایمن بودن به تجهیزاتی نیاز دارند که از قبیل موارد زیر است:
- تجهیزات حفاظت در برابر صاعقه (صاعقه گیر و…)، تجهیزات هشدار دهنده در برابر آتش سوزی، دزدگیر، زنگ، آیفون، انواع آژیر، برچسبهای هشدار دهنده
دیدگاهتان را بنویسید